Sayı: 10, 16.12.2024

Yıl: 2024

Araştırma Makaleleri

Yayın Tanıtımları

"KÜLTÜRK" Türk dünyasının kültürel zenginliklerini, tarihini, güncel sorunlarını bilimsel ölçütler içerisinde ortaya koyarak; Türk dili ve edebiyatıyla ilgili, ulusal ve uluslararası düzeyde yapılan bilimsel çalışmaları kamuoyuna duyurmak amacıyla yayımlanmaktadır.

"KÜLTÜRK" dergisinde Türk dili ve edebiyatı alanında; Türk dünyasını, Türk medeniyetini ve Türk coğrafyasını konu alan yazılar yayımlanmaktadır.

YAZIM KURALLARI
Örnek makale şablonumuza bu bağlantıdan ulaşabilirsiniz:  https://dergipark.org.tr/tr/download/journal-file/25020  
Sayfa Düzeni 

1. Yazılar, Microsoft Word programında yazılmalı ve sayfa ölçüleri aşağıdaki gibi düzenlenmelidir:

Kağıt Boyutu                        A4 Dikey
Üst Kenar Boşluk                 3 cm
Alt Kenar Boşluk                  2.5 cm
Sol Kenar Boşluk                 2.5 cm
Sağ Kenar Boşluk                2.5 cm
Paragraf Başı                      1 cm
Yazı Tipi                               DEVRA
Yazı Tipi Stili                        Normal
Yazı Tipi Boyutu                  12
Blok Alıntı                            İtalik (ana metinle aynı biçimde)
Manzum Kesitler                    Soldan 1,5 cm girintili        
Dipnot Metin Boyutu           10  punto
Paragraf Aralığı                   6 nk (sonra)
Satır Aralığı                         1,15
Metin iki yana yaslı olmalıdır.

2. Yazılarda sayfa numarası, üst bilgi ve alt bilgi gibi ayrıntılara yer verilmemelidir.
Öz/Abstract bölümünün yazı tipi DEVRA, yazı tipi stili normal, yazı tipi boyutu 10 punto ilk satır girintileri 0,75 cm olacak şekilde sağ kenar ve sol kenar girintisi 1cm olarak yazılmalıdır.

3. Makale içerisinde düzenli bir bilgi aktarımı sağlamak üzere ana, ara ve alt başlıklar kullanılabilir. Ana başlıklar (ana bölüm, kaynaklar ve ekler) büyük harflerle; ara ve alt başlıklar yalnız ilk harfleri büyük ve koyu karakterde yazılmalıdır.

4. Yazım ve noktalama açısından, makalenin ya da konunun zorunlu kıldığı özel durumlar dışında, Türk Dil Kurumunun Yazım Kılavuzu esas alınmalıdır.

KÜLTÜRK ATIF VE KAYNAKÇA KILAVUZU

KÜLTÜRK Türk Dili ve Edebiyatı Araştırmaları Dergisi’ne gönderilen makalelerde kaynak gösterme konusunda APA sistemi benimsenmiştir. Bu sebeple, dergimize gönderilecek makalelerin aşağıdaki kaynak gösterme sistemine uygun olması gerekmektedir.

GENEL KURALLAR:

1. Kaynakçada gösterilen bütün eser künyelerinde (kitap, tez, makale, bildiri vs.) tarihten sonra gelen bağımsız her bir bilgi arasına nokta konur; virgül sadece yazar soyadından sonra kullanılır: Polat, Nazım Hikmet (1998). Külliyâtına Girmemiş Yazılarıyla Ömer Seyfeddin. İstanbul: Arma Yayınları.

2. Metin içinde açıklama yapılması gereken durumlarda dipnot da kullanılabilir. Dipnotta bir yayına atıf yapılacaksa yine metin içindeki atıf sistemi uygulanır: “Bu konuda yapılan başlıca çalışmalar için bkz. (Ünver 1993; Timurtaş, 1994)."

3. Metin içinde yazarın adından bahsediliyorsa atıfta yazar adı yeniden yazılmaz: “Nitekim Özkul Çobanoğlu’nun (2007: 112-114) buna dair kayda değer tespitleri vardır.”

4. Çeviren (çev.), tashih eden (tsh.), hazırlayan (haz.) vb. durumlarda bu isimler yazılırken eser isminden sonra nokta konulmalı ve parantez içinde ilgili kısaltma yapılarak kişinin ismi verilmelidir.


1. Kitaptan yapılan alıntı

Tek yazarlı kitaplar için:
Metin içinde: (Tulum, 2000: 76).
Kaynakçada: Tulum, Mertol (2000). Tarihî Metin Çalışmalarında Usûl – Menâkıbu’l-Kudsiyye Üzerinde Bir Deneme. İstanbul: Deniz Kitabevi.

İki yazarlı kitaplar için:
Metin içinde: (İsen ve Macit, 1992: 103).
Kaynakçada: İsen, Mustafa-Muhsin Macit (1992). Türk Edebiyatında Tevhidler. Ankara: Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları.

İkiden fazla yazarlı kitaplar için:
Metin içinde: (İpekten, vd., 2011: 103). 
Kaynakçada: İpekten, Haluk-İsen, Mustafa-Toparlı, Recep-Okçu, Naci-Karabey, Turgut (1988). Tezkirelere Göre Divan Edebiyatı İsimler Sözlüğü. Ankara: Kültür ve Turizm Bakanlığı Yayınları.

2. Makaleden yapılan alıntı
Metin içinde: (Ünver, 1993: 57).
Kaynakçada: Ünver, İsmail (1993). “Çeviriyazıda Yazım Birliği Üzerine Öneri¬ler”. AÜDTCF Türkoloji Dergisi. S. XI. s. 51-90.

3. Bildiriden yapılan alıntı
Metin içinde: (Levend, 1960: 171). 
Kaynakçada: Levend, Agâh Sırrı (1960). “Bilinmeyen Bir Yazarın Bilinmeyen Bir Eseri: Tutmacı’nın Gül ü Hüsrev Mesnevisi”. VIII. Türk Dil Kurultayında Okunan Bilimsel Bildiriler 1957. Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları. s. 169-74.

4. Kitap bölümünden yapılan alıntı
Metin içinde: (Ceylan, 2002: 892).
Kaynakçada: Ceylan, Ömür (2002). “Edebî Geleneğimiz İçerisinde Tasavvufî Şiir Şerhleri”. Türkler. Editör: Hasan Celâl Güzel vd.. C. 5. Ankara: Yeni Türkiye Yayınları. s. 891-5.

5. Tezden yapılan alıntı
Metin içinde: (Toprak, 2002: 213-4).
Kaynakçada: Toprak, Funda (2002). Harezm Türkçesinde Fiil. Doktora Tezi. Ankara: Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.

6. Ansiklopedi maddesinden yapılan alıntı
Metin içinde: (Okay, 1989: 101). 
Kaynakçada: Okay, Orhan (1998). “Ahmed Midhat Efendi”. İslâm Ansiklopedisi. C. 28. İstanbul: Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları. s. 100-103.

7. El Yazması eserden yapılan alıntı
Metin içinde: (Dervîş Hayâlî yz.: 63a). 
Kaynakçada: Dervîş Hayâlî (yz.). Ravzatü’l-envâr. Süleymaniye Kütüphanesi. Fatih Bölümü. Nu: 2633.

8. Gazete yazısından yapılan alıntı
Yazarlı gazete yazısı için:
Metin içinde: (Bardakçı: 14.05.2020). 
Kaynakçada: Bardakçı, Murat (14.05.2020). “Türkçe Fermanı Hakikaten Karamanoğlu Mehmet Bey’e mi Ait?”. Habertürk: 14 Mayıs 2020.

Yazarsız gazete yazısı için:
Metin içinde: (Milliyet: 27.05.2020). 
Kaynakçada: Milliyet (27.05.2020). Üniversitelerde Dijital Sınav Dönemi.

9. Arşiv kaynaklarından yapılan alıntı
Metin içinde: (BOA. A. VKN. MHM. 1/15).
Kaynakçada: A. Başbakanlık Osmanlı Arşivi Vakanüvislik Kalemi Mühimme Evrakı

Not: Sadece arşiv kaynaklarının gösterimine mahsus olmak üzere dipnot sistemi kullanılabilir.

10. Elektronik kaynaklardan yapılan alıntı
Yayım tarihi ve sayfa numarası kayıtlı e-kitaptan yapılan alıntılarda:
Metin içinde: (Horata, 2019: 203). 
Kaynakçada: Horata, Osman (2019). Esrar Dede Divanı. Kültür ve Turizm Bakanlığı. e-kitap:
https://ekitap.ktb.gov.tr/TR-240609/esrar-dede-divani.html. (Erişim Tarihi: 22.05.2020).

Yayım tarihi kayıtlı e-ansiklopediden yapılan alıntılarda:
Metin içinde: (Kesik, 2014). 
Kaynakçada: Kesik, Beyhan (2014). “Avnî”. Türk Edebiyatı İsimler Sözlüğü. http://teis.yesevi.edu.tr/madde-detay/avni-fatih-sultan-mehmed-sultan (Erişim Tarihi: 23.05.2020).

Yalnızca web sitesine yapılan atıflarda:
(Yalnızca web sayfasına atıf yapılacaksa metin içinde dipnot şeklinde gösterilir.)
https://www.osmanliedebiyati.com/ (E.T.: 21.05.2020).
Elektronik kaynaklar kaynakçada gösterilirken yazar adı varsa normal Kaynakça içinde, yoksa diğer kaynakların sonuna Elektronik Kaynaklar başlığı altında eklenir.

Not: Web adresi yazılırken, sitenin genel sayfasının adresi değil, yazıya erişimi sağlanabilecek linkin verilmesine ve erişim tarihinin yazılmasına dikkat edilmelidir.

11. Sözlü kaynaklardan yapılan alıntılar
Metin içinde: (Aslan: 12.01.1983)
Kaynakçada: Aslan, Şeref (12.01.1983). Derleme Konusu. Derleme yeri (Köy. İlçe. İl): Kaynak kişinin yaşı
Aslan, Şeref (12.01.1983). Bir Masal (Akıl ile Devlet). Arpaçay Mah.. Akçalar (Keçebörk) Köyü. Kars: 37.

Not: Sözlü kaynaklara derleme yapılan kişinin adı ve derlemenin yapıldığı tarih gösterilmelidir. Kaynakçada derleme yapılan kişiler “Kaynak Kişiler” başlığı altında sıralanmalıdır.

YAYIN ETİĞİ

KÜLTÜRK Türk Dili ve Edebiyatı Araştırmaları Dergisi’nin (bundan sonra KÜLTÜRK) yayın süreçleri, bilginin bilimsel yöntemle yansız biçimde üretilmesi, geliştirilmesi ve paylaşılmasına dayanır.

Hakemli makaleler, bilimsel yöntemin uygulanmasını, yansızlığı sağlayan çalışmalardır. Bilimsel üretimin gerçekleştirilmesinde yayın sürecinin tüm bileşenlerinin; yayıncı, editörler, yazarlar, hakemler ve okuyucuların etik ilkelere uymaları gerekir. Bu kapsamda KÜLTÜRK’ün yayın etiği ile açık erişim politikası da Yayın Etiği Komitesi’nin (Committee on Publication Ethics, COPE) açık erişimde yayınladığı kılavuzlar ve politikalar doğrultusunda (Örneğin “Yayın Etiği Komitesi (COPE) Davranış Kuralları ve Dergi Editörleri İçin En İyi Uygulama Kılavuzları; “Code of Conduct and Best Practice Guidelines for Journal Editors” ve “COPE Best Practice Guidelines for Journal Editors”) yayın sürecinin tüm bileşenlerinin etik ilkelere uymasını gerektirmektedir.

Makalelerde kullanılan verilerin manipüle edilmesi, çarpıtılması ve uydurma verilerin kullanılması gibi durumlar tespit edilirse, makale yazarının çalıştığı kuruma bu durum resmi yollardan bildirilecek ve makale reddedilecektir. KÜLTÜRK dergisi editörya ve/veya hakemler tarafından verilen dönütlere göre yazarlardan analiz sonuçlarına ilişkin çıktı dosyalarını isteme hakkına sahiptir.

Yayıncının Etik Sorumlukları

KÜLTÜRK’ün yayıncısı olan İstanbul Kültür Üniversitesi, kamu yararını gözeten ve kâr amacı gütmeyen bir vakıf eğitim kuruluşudur. 

KÜLTÜRK Editör Kurulu’nun Sorumlulukları

KÜLTÜRK’e başvurusu yapılan her makaleden, hatta yayımlanmasından sonraki tüm süreçlerinden KÜLTÜRK Editör Kurulu sorumludur ve Editör Kurulu bu sorumluluğunu bilir. Bu sorumluluk, dergiyle ilgili konularda verilen kararlarda yalnızca kamu yararını düşünerek; kişisel kazancı düşünmeden, bağımsız olarak karar vermeyi gerektirir. Yayıncı ve Editör Kurulu arasındaki ilişki bağımsızlık ilkesine dayanır. Editörlerin alacağı tüm kararlar yayıncıdan ve diğer kişi ve kuruluşlardan bağımsızdır.

KÜLTÜRK Editör Kurulu; dergiyi sürekli geliştirmeye, yayın niteliğini yükseltmeye çaba gösterir.

KÜLTÜRK Editör Kurulu; yayın, kör hakemlik, değerlendirme süreci, etik ilkeler gibi dergi politikalarının belirlenmesi ve uygulanmasını sağlar.

KÜLTÜRK Editör Kurulu, KÜLTÜRK’te yayımlanmış makale yazarlarının telif hakkını korur.

KÜLTÜRK Editör Kurulu; makale ve dergi yayım sürecinde fikri mülkiyet hakları, bilimsel-etik olmayan davranışlarla, intihalle, yollama (atıf) çeteciliğiyle ilgili önlemleri almada sorumludur.

KÜLTÜRK Editör Kurulu, hakemleri ve yazar(lar)ı güdüleyici politikalar belirler.

KÜLTÜRK Editör Kurulu; her makalenin kayıtlarını, dergiyle ilgili yazışmaları elektronik ya da basılı olarak saklar.

Editör ve Editör Yardımcılarının Etik Sorumlulukları

Editörler, hakemlerin, yazar(lar)ın, araştırmacı, uygulayıcı ve okuyucuların bilgi gereksinimlerini karşılamaya gerektiğinde dönüt vermeye, yayın sürecinde düzeltme, açıklama gerektiren konularda açıklık ilkelerine göre davranmaya çaba gösterirler.

Editörler, makalelerin yayımlanmasına karar verirken, makalelerin özgün olmasına, bilimsel alan yazına, okuyucu, araştırmacı ve uygulayıcılara katkı sağlamasına özen gösterirler.

Editörler, makalelerle ilgili olumlu ya da olumsuz karar verirken, makalelerin özgün değeri, alana katkısı, araştırma yönteminin geçerli ve güvenirliği, anlatımın açıklığı ile derginin amaç ve kapsamını göz önünde tutarlar.

Editörler, başvurusu yapılan makalelerin önemli sorunu olmadığı sürece ön değerlendirme aşamasına alır, olumlu hakem önerilerini göz önünde bulundurur, ciddi sorun olmadıkça önceki editör(ler)ce verilen kararları değiştirmezler.

Editörler, derginin yayın politikaları arasında bulunan kör hakemlik ve değerlendirme süreci politikalarını uygular, hakemlerin kimlik bilgilerini gizli tutar, her makalenin yansız ve süresi içinde değerlendirilmesini sağlarlar.

Editörler, makaleleri hakemlerin uzmanlık alanlarını dikkate alarak gönderir, değerlendirmelerin yansız ve bağımsız yapılmasını desteklerler.

Editörler, makalenin yansız değerlendirilmesi için editörler, hakemler ve yazar(lar) arasındaki çıkar çatışması-çıkar birliği olup olmamasını göz önüne alırlar.

Editörler, hakem havuzunun geniş bir yelpazeden oluşması ve sürekli güncellenmesi için arayış içinde olurlar.

Editörler, akademik görgü kurallarına uymayan ve bilimsel olmayan değerlendirmeleri engellerler.

Editörler, dergi yayın süreçlerini yayın politikaları ve kılavuzlara uygun işletilmesini sağlar, süreçte görev alanları yayın politikaları konusundaki gelişmelerden bilgilendirir, gerektiğinde eğitim programı hazırlarlar.

Editörler, yayın sürecinde görev alan herkesle etkili bir iletişim içinde olur, belirli aralıklarla toplantılar düzenlerler.

Editörler, değerlendirilen makalelerdeki kişisel verilerin korunmasını sağlarlar; yazar, hakem ve okuyucuların bireysel verilerini korurlar.

Editörler; makalelerde insan ve hayvan haklarının korunmasına özen gösterirler, makalenin katılımcılarının açık onayının belgelendirilmesini önemserler, makalenin katılımcılarına ilişkin etik kurul onayı, deneysel araştırmalarda izinleri olmadığında makaleyi reddederler.

Editörler; görevi kötüye kullanmaya karşı önlem alırlar. Görevi kötüye kullanmaya yönelik yakınmalar olduğunda, nesnel bir soruşturma yaparak, konuyla ilgili bulguları paylaşır.

Editörler, makalelerdeki hata, tutarsızlık ya da yanlış yönlendirmelerin düzeltilmesini sağlarlar.

Editörler, yayınlanan makalelerin fikri mülkiyet hakkını korur, ihlal olması durumunda derginin ve yazar(lar)ın haklarını savunurlar. Ayrıca yayımlanan makalelerin içeriğinin başka yayınların fikri mülkiyet haklarını ihlal etmemesi konusunda gerekli önlemleri alırlar; özgünlük-benzerlik denetimini yaparlar.

Editörler, dergide yayımlanan makalelere yönelik tutarlı eleştirileri dikkate alırlar, eleştirilen makalelerin yazar(lar)ına yanıt hakkı tanırlar.

Editörler, olumsuz sonuçları içeren çalışmaları da göz önünde bulundururlar.

Editörler, dergiye iletilen yakınmaları inceler ve gerekli açıklamaları yaparlar.

Hakemlerin Etik Sorumlulukları

KÜLTÜRK makale değerlendirme sürecinde; yazar(lar)ın hakemleri, hakemlerin yazarları tanımadıkları iki yönlü kör hakemlik ilkesi uygulanır, hakemler yazarlar ile doğrudan iletişim kuramaz. Makale değerlendirme formları ve metin üzerinde belirtilen notlar ile düzeltme istemleri dergi yönetim sistemi üzerinden editörlerce yazar(lar)a iletilir. KÜLTÜRK’e başvurusu yapılan makaleleri değerlendirecek hakemler şu etik sorumlulukları taşımalıdır:

Hakemler, yalnız uzmanlık alanı ile ilgili makaleleri değerlendirmeyi kabul etmelidir.

Hakemler, değerlendirmeyi yansızlık ve gizlilik içinde yapmalıdır. Bu ilke gereğince inceledikleri makaleleri değerlendirme sürecinden sonra yok etmeli, ancak yayınlandıktan sonra kullanmalıdırlar. Uyruk, cinsiyet, dinsel inanç, siyasal inanç ve ticari kaygılar, değerlendirmenin yansızlığını bozmamalıdır.

Hakemler; çıkar çatışması-çıkar birliği olduğunu anladıklarında, makaleyi değerlendirmeyi reddederek editörlere bilgi vermelidir.

Hakemler, değerlendirmeyi akademik görgü kurallarına uygun biçimde, yapıcı bir dille yapmalı; hakaret ve düşmanlık içeren kişisel yorumlardan kaçınmalıdır.

Hakemler, değerlendirmesini kabul ettikleri makaleyi süresi içinde değerlendirmelidirler.

Yazarların Etik Sorumlulukları

KÜLTÜRK'e makale başvurusu yapan yazar(lar)ın etik sorumlulukları:

Yazar(lar), başka yerde yayımladıkları ya da yayımlanmak üzere gönderdikleri bir makalesini, aynı anda birden fazla makalesini KÜLTÜRK'e göndermemelidir.

Yazar(lar), KÜLTÜRK'e özgün makale göndermelidir.

Yazar(lar), makale yazımı sırasında yararlandıkları kaynaklara etik ilkeler doğrultusunda doğru biçimde atıf yapmalıdır.

Makaleye katkı sağlamayan kişilerin adı, yazar olarak yazılmamalı, yayımlanmak üzere başvurusu yapılan bir makalenin yazar sırasını değiştirme, yazar çıkartma, yazar ekleme önerilmemelidir.
Yazar(lar), yayımlanma başvurusu yapılan makaleyle ilgili çıkar çatışması-çıkar birliği olan kişileri editörlere bildirmelidir.

Değerlendirme sürecinde yazar(lar)dan makalelerine ilişkin bilgi ya da ham veri istenmesi durumunda beklenen bilgileri editörlere sunmalıdırlar.

Yazar(lar), makalelerinde kullandıkları verilerin kullanım haklarına, araştırma-çözümlemelerle ilgili izinlerin ya da üzerinde araştırma yaptıkları katılımcıların onayının alındığını belgelemelidirler.

Yazar(lar), değerlendirme ve erken görünüm aşamasındaki ya da elektronik ortamda yayımlanmış makalesiyle ilgili hatayı fark ettiklerinde bilgi vermek, düzeltmek ya da geri çekmek için editörle iletişime geçmesi gerekir.

Yazar(lar), etik kurul kararı gerektiren deney, anket, ölçek, görüşme, gözlem, odak grup çalışması gibi nicel ya da nitel yöntemlerle veri toplamayı gerektiren araştırmalar için etik kurul onayı aldığını; etik kurul adı, karar tarihi ve sayısı aday makalenin ilk-son sayfasında ve yöntem bölümünde belirtmeli, etik kurul kararını gösteren belgeyi makalenin başvurusuyla birlikte sisteme yüklemelidir. Ayrıca olgu sunumlarında aydınlatılmış olur/onam formunun alındığına ilişkin bilgiye makalede yer vermelidir. 

Yazar(lar), veri toplama sürecinde etik ilkelere özen gösterdiklerinin kanıtlarını (başkalarının ölçek, anket, fotoğraf gibi belgelerinin kullanılması için kendilerinden izin alınması gibi) makale içinde sunmalıdır. Makalelerde araştırma ve yayın etiği ile fikir ve sanat eserleri için telif hakları düzenlemelerine uyulduğu belirtilmelidir. Araştırma insan ve hayvan denekler üzerinde gerçekleştirilmiş ise araştırmanın uluslararası bildiriler, kılavuzlar vb. uygun gerçekleştirildiği bildirilmelidir. 

Yazar(lar)dan derleme makaleler için etik kurul onayı istenmez. Bununla birlikte etik kurul kararı gerektirmeyen makalelerde de etik kurul kararının gerekmediği, makalenin ilk-son sayfasında ve yöntem bölümünde belirtilmelidir. 

Etik İlkelere Uymayan Durumun Editöre Bildirilmesi

KÜLTÜRK'te editörler, hakemler, yazarlar ile ilgili etik ilkelere uymayan bir davranış ya da değerlendirme sürecindeki, erken görünümdeki ya da yayımlanmış bir makale ile ilgili etik olmayan bir durumla karşılaşılması durumunda KÜLTÜRK dergisine ileti yoluyla bildirilmesi gerekir.

ücretsiz

KÜLTÜRK TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI ARAŞTIRMALARI DERGİSİ